Wraki Morza Czerwonego: MV Salem Express, Egipt
Morze Czerwone to doskonałe miejsce dla pasjonatów nurkowania. Nie tylko ze względu na bogate życie podwodne, ale również na ciekawe wraki, które znajdują się na jego dnie. Jednym z nich jest Salem Express – statek pasażerski, który zatonął niedaleko Safagi. Jego historia i nienaruszony stan czynią go jednym z najciekawszych wraków nurkowych na świecie.
Historia MV Salem Express
Wyjątkowa, choć bardzo smutna, historia MV Salem Express rozpoczęła się we Francji, w 1964 r., gdzie został zbudowany. Pływał pod kilkoma banderami i nazwami, aż w 1988 r. trafił w ręce egipskiego Samatour Shipping Company i otrzymał imię, pod jakim dziś znany jest wrak. Prom kursował na trasie z Jeddah w Arabii Saudyjskiego do Suezu, a ostatnia podróż miała zakończyć się w egipskiej Safagi.
Jak zatonął Salem Express
15 grudnia 1991 r. prom wracał do Safagi. Na jego pokładzie znajdowało się ponad 600 (oficjalne szacunki, a nieoficjalnie mówi się nawet o ponad 1000!) osób, w większości pielgrzymów wracających z Mekki. W środku nocy pogoda pogorszyła się, a kapitan statku – Hassan Moro podjął decyzje o zmianie trasy.
Miała ona przebiegać między rafą Hyndman a wybrzeżem, niestety statek zboczył z kursu o blisko kilometr. Zaledwie 20 km od portu docelowego, tuż przed północą, statek uderzył w rafę. To zderzenie wyrwało wieka dziurę w części dziobowej prawej burty. Do kadłuba w szybkim tempie zaczęła wlewać się woda. MV Salem Express poszedł na dno w ciągu ok. 20 minut od uderzenia. Według oficjalnych danych, podczas katastrofy zginęło oficjalnie 470 osób (łącznie z kapitanem). Udało się uratować 180 pasażerów.
Po zatonięciu statku, do wraku wysłano misję nurkową, aby wydobyć stamtąd jak najwięcej ciał ofiar. Nie udało się jednak wydobyć wszystkich, dlatego wrak należy traktować jako podwodną zbiorową mogiłę.
Dane techniczne wraku
Typ statku: prom pasażerski
Rok budowy: 1964 r.
Rok zatonięcia: 1991 (15 grudnia)
Bandera: egipska
Długość: 115 m
Szerokość: 17,84 m
Wyporność: 4471 ton
Podwodne życie w okolicach wraku
Życie morskie wokół wraku nie należy do najbardziej imponujących, co nie oznacza, że nie zobaczysz tu ciekawych gatunków. Przy zewnętrznych krawędziach wraku częstymi gośćmi są barakudy, skrzydlice, lucjany i karanksy żółtopłetwe. W okolicach MV Salem Express możesz też spotkać mureny olbrzymie, ośmiornice pospolite, a między ukwiałami kryją się błazenki. Inne ciekawe gatunki to płaszczka neotrygon khulii, żółwie zielone i mątwy. Wielkość żyjących tu gatunków raczej nie przekracza 30 cm.
Nurkowanie na Salem Express
Na dokładne zbadanie wraku będziesz potrzebował co najmniej 2 zanurzeń. Salem Express znajduje się na głębokości od 12 do 35 metrów, a powierzchnia wokół niego jest zwykle łagodna. Temperatura wody w tym rejonie waha się od 22 do 31°C, a prądy morskie są słabe lub umiarkowane. Widoczność w okolicach wraku to 15-30 metrów.
Kiedy najlepiej
Najlepszy czas na nurkowanie do wraku MV Salem Express jest od maja do października, ale warunki pogodowe pozwalają na nurkowanie tu przez cały rok. Najcieplej będzie w lipcu i sierpniu, wtedy też to miejsce nurkowe jest najbardziej zatłoczone. Najniższa temperatura powietrza i wody przypada na luty.
Lokalizacja wraku
Wrak MV Salem Express znajduje się ok. 20 km na południowy wschód od Safagi, niedaleko brzegu.
Pozycja wraku: 26°38’21.8 N / 34°03’41.7 E
Salem Express jest znany wśród nurków, choć powodem tego jest głownie jego tragiczna historia. Wrak jest naprawdę spory i zachowany w stanie praktycznie nienaruszonym. Leży przechylony na prawą burtę. Nurkując wokół niego, na dziobie zobaczysz kotwice i otwartą w wyniku zderzenia z rafą, furtę dziobową. Na otwartym pokładzie stoją, przykręcone do podłogi ławeczki. Na rufie znajdziesz świetnie zachowane ogromne śruby i ster.
W środkowej części wraku zwróć uwagę na dwa kominy z wybitymi wielkimi literami „S”, które otoczone są laurem. Schodząc głębiej, zobaczysz też łodzie ratunkowe i kilka rzeczy osobistych pasażerów statku. Kolejne ciekawe miejsca na zewnątrz wraku, to mostek kapitański i okna kajut pasażerskich – w części z nich zostały wybite szyby.
Jedną z najczęściej eksplorowanych części wraku jest pokład samochodowy, którego otwarty luk znajduje się niedaleko mostku kapitańskiego.
Co zobaczysz po wpłynięciu do środka? Możesz okrążyć pokłady statku, zobaczyć ładownie i stołówkę z równo poukładanymi stołami, przykręconymi do podłogi. Po lewej stronie pod oknami leżą krzesła, które kiedyś przy nich stały. Wewnątrz znajduje się też sporo rzeczy osobistych pasażerów. Są tu wózki dziecięce, rowery, książki, maty modlitewne czy ubrania. Pamiętaj, żeby niczego nie dotykać!
Skąd wyprawić się na wrak?
Jeśli podczas pobytu w Egipcie chcesz nurkować na Salem Express, to najlepiej nurkować z portów położonych blisko wraku, czyli Hurghady czy Safagi. Z Sharm El Sheikh jest już dużo dalej i wyprawa jest bardziej męcząca. Nurkując z Safagi można spokojnie po 2 nurkowaniach na Salemie wykonać jeszcze jedno na rafie w drodze powrotnej.
Zazwyczaj wyprawa zaczyna się z lokalnego portu ok. 8.00 (Hurghada, Soma Bay) lub 8.30 (Safaga, El Quseir) i trwa 4-5 godzin.
Ceny nurkowania na MV Salem Express
W zależności od portu, z którego będziesz wypływał, długości wyprawy nurkowej, posiadanych uprawnień, cena za miejsce na łodzi dla 1 osoby to:
z Safagi: ok. 10-30 EUR (w niektórych bazach się nie dopłaca)
z El Quseir: ok. 30-60 EUR
z Hurghady: ok. 30-50 EUR
z Soma Bay: ok. 30 EUR.
Zalecane uprawnienia
Najpłytsze obszary wraku znajdują się na głębokości zaledwie 12 m, więc mogą tam dotrzeć nawet początkujący nurkowie. Grupy nurkowe wymagają jednak od chętnych na wyprawę poziomu zaawansowanego. Jeśli zależy Ci na eksplorowaniu całej dostępnej powierzchni wraku, powinieneś posiadać certyfikat Advanced (PADI AOWD) lub P2 (KDP/CMAS ** P2).
Egipt – nurkowanie wrakowe
Wody należące do Egiptu to świetne miejsce, dla pasjonatów nurkowania wrakowego. Niezależnie od tego, w której części kraju przebywasz, centra nurkowe oferują wyprawy do pojedynczych wraków lub kilkudniowe safari, podczas których zobaczysz kilka, a nawet kilkanaście najpopularniejszych wraków w regionie. Do tych najpopularniejszych należą SS Thistlegorm, Dunraven, Numidia, Salem Express czy Suzanna. Warto pamiętać, że podczas tego typu wypraw, centra oczekują najczęściej od nurka uprawnień na poziomie zaawansowanym (patrz Zalecane uprawnienia).
Dodatkową frajdą podczas nurkowania wrakowego w Egipcie, jest bogactwo podwodnego życia. Podczas wypraw nurkowych możesz spotkać koralowce, małe i większe ryby, ośmiornice, a nawet delfiny.
Przed wyjazdem warto tez zadbać o odpowiedni sprzęt do nurkowania.